ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΣΤΟΥΣ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΕΣ: ΕΛΛΕΙΨΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ

Στο συνέδριο για «Το μέλλον των γλωσσικών επαγγελμάτων» που οργάνωσαν στις 8 Νοεμβρίου 2014 το Γραφείο Αθηνών της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης και το Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιά  αναδείχτηκε έντονο το πρόβλημα της υποστήριξης της ελληνικής στα διάφορα γλωσσικά εργαλεία. Στη συνεδρία «Γλωσσικά εργαλεία και το μέλλον της ελληνικής γλώσσας» επισημάνθηκε ότι πρέπει να συνυπολογιστούν οι ανάγκες των χρηστών και ότι απαιτείται μια κουλτούρα διαμοιρασμού ψηφιακών δεδομένων. Παράλληλα, στην ενότητα για «Τα ελληνικά στο λογισμικό, οπτικοακουστικό, διαδικτυακό οικοσύστημα 21ου αιώνα» προτάθηκε να εξασφαλιστεί καλύτερη υποστήριξη των ελληνικών στα εργαλεία με τη στήριξη των θεσμικών φορέων και τον εκσυγχρονισμό εργαλείων που έχουν περιπέσει σε αχρηστία.

Με βάση τα παραπάνω αποφασίστηκε η διοργάνωση Ημερίδας με θέμα «Εργαλεία υποστήριξης της ελληνικής γλώσσας στους υπολογιστές - ελλείψεις και προοπτικές» στο πλαίσιο των Ημερίδων της δράσης «Μεταφράζοντας την Ευρώπη». Την Ημερίδα οργάνωσαν το Γραφείο Αθηνών της Γενικής Διεύθυνσης Μετάφρασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και το Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου / ΕΚ «Αθηνά» την Παρασκευή 25 Σεπτεμβρίου 2015 στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών.

Ένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ελληνική γλώσσα είναι και η συχνά ελλιπής υποστήριξή της στα εργαλεία που χρησιμοποιούμε καθημερινά για να γράψουμε ή να υπαγορεύσουμε ένα κείμενο στον υπολογιστή, για να στείλουμε ένα μήνυμα στο κινητό, ακόμη- ακόμη και για να μεταφράσουμε ένα κείμενο από μια ξένη και ακατανόητη γλώσσα. Γι' αυτό και στόχος της Ημερίδας ήταν να εντοπιστούν τα κυριότερα προβλήματα των απλών χρηστών ώστε να ανοίξει η συζήτηση με τους ανθρώπους της πληροφορικής και να χαρτογραφηθούν οι δυσκολίες που εμποδίζουν τις καινοτομίες που αναπτύσσονται στα εργαστήρια να περάσουν στην παραγωγή και τελικά στην αγορά και στους χρήστες.

Η Ημερίδα απευθυνόταν σε δύο κατηγορίες συμμετεχόντων. Στους χρήστες που αντιμετωπίζουν προβλήματα με την υποστήριξη της ελληνικής γλώσσας στα εργαλεία πληροφορικής που χρησιμοποιούν καθημερινά για να κάνουν την δουλειά τους. Και στους ερευνητές, κατασκευαστές και ειδικούς της πληροφορικής που ασχολούνται σοβαρά με την ανάπτυξη, την βελτίωση ή την εμπορία εργαλείων που υποστηρίζουν την ελληνική γλώσσα σε περιβάλλοντα πληροφορικής.

Μεταξύ των ομιλητών, στον πρώτο κύκλο της ημερίδας, ήταν και καθημερινοί χρήστες με αναπηρία, οι οποίοι από την εμπειρία τους και τις συλλογικές καταγραφές επεσήμαναν τις δυσκολίες των εργαλείων ώστε τα Ελληνικά να είναι προσβάσιμα σε κάθε κατηγορία χρηστών με ιδιαιτερότητες, καθώς και προτάσεις των ίδιων των χρηστών για βελτιώσεις.

Έτσι, πολύ χρήσιμες εισηγήσεις ανέπτυξαν αφ’ ενός ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος κ. Ιωάννης Γιάλλουρος, αλλά και από κοινού οι Βαγγέλης Αυγουλάς δικηγόρος & Επικεφαλής της Νεολαίας του Πανελληνίου Συνδέσμου Τυφλών και Δημήτρης Αμπατζής Παραολυμπιονίκης & μέλος του Συλλόγου Τεχνολογικής Ανάπτυξης Τυφλών.

Οι ομιλίες μαζί με τις διαφάνειες έχουν αναρτηθεί στο www.blod.gr στη διεύθυνση

http://www.blod.qr/lectures/Pages/viewevent.aspx?EventID=512.

Συμπεράσματα της Ημερίδας

1. Η ελληνική γλώσσα ως γλώσσα που καλύπτει μικρή αγορά έχει πρόβλημα προσαρμογής στις νέες τεχνολογίες.

2. Πολλά από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία όσον αφορά την αντιμετώπιση της ελληνικής γλώσσας σε συστήματα πληροφορικής είναι κοινά με τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν άλλοι χρήστες, ιδίως οι μεταφραστές. Η συνέργεια μεταξύ μεταφραστών, εργαζόμενων στον τομέα των γλωσσικών εργαλείων και ατόμων με αναπηρίες κρίνεται απαραίτητη.

3. Υπάρχει μεγάλη ανάγκη συντονισμού όσον αφορά την συγκρότηση σωμάτων κειμένων αλλά και την ανάπτυξη εργαλείων επεξεργασίας και γενικά την παρουσία και την υποστήριξη της πολυγλωσσίας. Η πλατφόρμα του Ευρωπαϊκού Συντονισμού των Γλωσσικών Πόρων (ELRC) μπορεί να καλύψει αυτό το κενό συντονισμού αφού μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως «κοινό ταμείο» για όλες τις γλώσσες.

4. Υπάρχουν τεχνολογίες που θα μπορούσαν να καλύψουν τα κενά αλλά η αγορά φαίνεται ότι δεν ενδιαφέρεται. Συνεπώς, θα πρέπει να βρεθούν άλλες λύσεις (π.χ. CEF.AT) ώστε να διασφαλιστεί η σωστή υποστήριξη των ελληνικών στα συστήματα πληροφορικής χωρίς αυτή η υποστήριξη να εξαντλείται στη μετάφραση αλλά να πηγαίνει και παραπέρα.

5. Η συνεργασία στον τομέα των γλωσσικών εργαλείων δεν θα πρέπει να εξαντλείται στον συντονισμό αλλά θα πρέπει να περάσουμε σε ένα συμμετοχικό μοντέλο και όλοι οι εμπλεκόμενοι θα πρέπει να «βγουν από τα τείχη τους».

6. Η αντιμετώπιση των μεγάλων εταιρειών που προσπαθούν να κλείσουν τα προϊόντα τους στα εργαλεία που αναπτύσσουν μικροί ανεξάρτητοι κατασκευαστές θα πρέπει να συμπεριλάβει και ενέργειες με βάση το δίκαιο του ανταγωνισμού της ΕΕ κατ' αναλογία με γνωστές προηγούμενες υποθέσεις (π.χ. περιφερειακά IBM, φυλλομετρητές Microsoft). Και εδώ απαιτείται κοινή δράση που να καλύπτει πολλές μικρές ευρωπαϊκές γλώσσες.