ΟΙ ΔΩΡΗΤΕΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ

Οι δωρητές της ζωής.

 

Ένα οδοιπορικό στον χώρο όπου η επιστήμη δίνει και πάλι το δικαίωμα στο δώρο της ζωής. Στη Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών του Ευαγγελισμού, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό δίνει αγώνα για να χαρίσει το αγαθό της υγείας.

 

Ο επιμελητής Α’ Γιάννης Μπαλταδάκης και ο διευθυντής Δημήτρης Καρακάσης

 

Ήταν τότε, στα μέσα του ’91, όταν ξεκίνησε δειλά- δειλά να λειτουργεί η Μονάδα Μεταμόσχευσης Μυελού των Οστών, στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός. Τη χρονιά εκείνη, πραγματοποιήθηκαν πολύ λίγες μεταμοσχεύσεις - τέσσερις για την ακρίβεια. Έτσι, προστέθηκε ένα ακόμη λιθαράκι στον ευαίσθητο αυτόν τομέα που έδωσε ελπίδα σε περισσότερους ανθρώπους να έχουν πρόσβαση στη ζωή. Από την εποχή εκείνη βέβαια έως σήμερα, 19 χρόνια μετά, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Οι μεταμοσχεύσεις που πραγματοποιούνται πλέον καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς αγγίζουν τις 80, ενώ στα τέσσερα κρεβάτια που αρχικά υπήρχαν για τους ασθενείς που υποβάλλονται σε μεταμόσχευση προστέθηκαν άλλα πέντε από το 2004.

 

«Σήμερα, μπορούν να νοσηλευτούν συγχρόνως 9 ασθενείς, καθώς επίσης και τρεις που βρίσκονται στο στάδιο της αποθεραπείας. Ωστόσο, είναι ανεπαρκής ο αριθμός τόσο των κρεβατιών που προορίζονται για μεταμόσχευση, όσο και εκείνων για αποθεραπεία. «Αν είχαμε ακόμη 8 κρεβάτια για μεταμόσχευση και αποθεραπεία, αλλά και περισσότερο ιατρικό και κυρίως νοσηλευτικό προσωπικό, θα μπορούσαμε να πραγματοποιούμε 120 τουλάχιστον μεταμοσχεύσεις τον χρόνο», επισημαίνει ο διευθυντής της Μ.Μ.Μ.Ο. του Ευαγγελισμού κ. Δημήτρης Καρακάσης.

 

Αναμφισβήτητα, η μεταμόσχευση, η πιο δύσκολη και συνάμα πιο ακριβή ιατρική πράξη, δίνει δυναμικό «παρών» στη χώρα μας, όμως αν δεν ενισχυθούν οι διαθέσιμες υποδομές, η μετάβαση σε χώρες της Ευρώπης ή στην Αμερική θα αποτελεί τη μόνη λύση για κάποιους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη και δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν εδώ. «Προσπαθούμε να μην στέλνουμε κανέναν στο εξωτερικό», εξηγεί ο κ. Καρακάσης. «Αν δεν μπορούμε να τον μεταμοσχεύσουμε εμείς εδώ στον Ευαγγελισμό γιατί υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη αναμονή, ο ασθενής παραπέμπεται σε άλλες μονάδες της Ελλάδας και, αν δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί εκεί, τότε η έσχατη επιλογή είναι να μεταβεί στο εξωτερικό».

 

Την ομάδα Μ.Μ.Μ.Ο. του Ευαγγελισμού στελεχώνουν ακόμη, η επιμελήτρια Β’ Κατερίνα Μανάκα και η ειδικευόμενη της αιματολογικής κλινικής Άρτεμις Μπαλτά.

 

Η Μ.Μ.Μ.Ο. στον Ευαγγελισμό αποτελεί το κέντρο με τον μεγαλύτερο αριθμό των δυσκολότερων αλλογενών μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα, που είναι οι μεταμοσχεύσεις από δότες μη συγγενείς καθώς και από αίμα ομφάλιου λώρου.

 

Πόσοι ασθενείς γίνονται καλά και μπορούν να ζήσουν μια φυσιολογική ζωή;

«Εξαρτάται από το νόσημα, τη φάση του νοσήματος κατά τη μεταμόσχευση και από την ηλικία του αρρώστου. Στα καλοήθη νοσήματα, όπως η απλαστική αναιμία, η πιθανότητα να γίνει κανείς καλά είναι της τάξεως του 90%, αν είναι κάτω των 40 ετών. Στα κακοήθη αιματολογικά νοσήματα, εάν η μεταμόσχευση γίνει πρώιμα, η πιθανότητα επιτυχίας αγγίζει το 50-55%, ενώ αν ο δότης είναι αδελφός, μπορεί να φτάσει μέχρι 60%. Αυτό είναι ένα καλό ποσοστό για νοσήματα που δεν θεραπεύονται με τη συμβατική χημειοθεραπεία», αναφέρει ο επιμελητής Α’ της Μονάδας κ. Ιωάννης Μπαλταδάκης.

 

Σχέση ζωής ανάμεσα στον γιατρό και τον ασθενή.

 

Η πορεία της εξέλιξης του ασθενούς φαίνεται συνήθως μέσα σε διάρκεια δύο ετών. «Μετά, αν ο ασθενής είναι εν ζωή και το νόσημά του σε πλήρη ύφεση και αν δεν έχει εμφανισθεί επιπλοκή από τη μεταμόσχευση που να θέτει σε κίνδυνο τη ζωή του, πρακτικά έχει γίνει καλά», σημειώνει ο κ. Μπαλταδάκης.

Ο άρρωστος νοσηλεύεται περίπου ενάμιση μήνα, ενώ όταν η μεταμόσχευση γίνεται με ομφαλικά μοσχεύματα μπορεί να παραμείνει για δύο έως δυόμισι μήνες. «Τον πρώτο καιρό, παρακολουθούμε τους ασθενείς μία φορά τη βδομάδα, κατά περιόδους ίσως χρειασθούν πάλι νοσηλεία εδώ, στα δωμάτια της αποθεραπείας, ή ίσως έχουν ανάγκη από μετάγγιση αίματος. Με το πέρασμα του χρόνου, οι επισκέψεις σε εμάς γίνονται κάθε έναν, δύο και τρεις μήνες και κάποια στιγμή τους βλέπουμε μία φορά τον χρόνο για να μας ενημερώσουν αν είναι καλά», αναφέρει ο κ. Μπαλταδάκης.

 

Ουσιαστικά, οι σχέσεις ανάμεσα στους γιατρούς και τους ασθενείς διαρκούν εφ’ όρου ζωής. «Αναπτύσσεται μια ανθρώπινη σχέση, αλλά ποτέ δεν γίνεται προσωπική. Εξάλλου, αυτό δεν επιτρέπεται, γιατί τότε δεν μπορείς να λειτουργήσεις ως γιατρός. Είναι μια σχέση που πρέπει να βασίζεται σε καθορισμένους κανόνες», συμφωνούν και οι δύο γιατροί.

 

Όλα τα περιστατικά της Μ.Μ.Μ.Ο. αναλύονται μία φορά την εβδομάδα στο «συμβούλιο μεταμόσχευσης», όπως χαρακτηριστικά ονομάζουν την καθιερωμένη τους σύσκεψη στην οποία συμμετέχουν όλοι οι γιατροί της μονάδας. Και οι αποφάσεις για την αντιμετώπιση του κάθε ασθενούς ξεχωριστά λαμβάνονται από κοινού.

 

Εξομολόγηση: «Περνάμε και κατάθλιψη»

Δεν θα γίνουν ποτέ φίλοι, ωστόσο καλούνται να μοιραστούν μαζί την ελπίδα, τη χαρά και τον πόνο. «Κατά περιόδους, γιατροί και νοσηλευτές περνάμε κατάθλιψη, είναι το ονομαζόμενο ως σύνδρομο burn-out (σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης). Αλλά μας κρατάει το γεγονός ότι πάντα όταν χάνεις έναν ασθενή σκέφτεσαι τον επόμενο που θα χρειαστεί τη βοήθειά σου. Και αυτό είναι ένα ισχυρό επιχείρημα», θα πει ο Γιάννης Μπαλταδάκης. Στις όμορφες στιγμές συγκαταλέγονται το τηλεφώνημα ενός ασθενούς από το παρελθόν τις ημέρες των γιορτών, μια τυχαία συνάντηση με τον άρρωστο που τα κατάφερε, όπως αυτή του Δημήτρη Καρακάση με την κ. Φανή που συνέβη πριν από λίγες ημέρες. «Το 1991, η κ. Φανή ήταν η πρώτη ασθενής που έκανε αλλογενή μεταμόσχευση στη Μ.Μ.Μ.Ο. του Ευαγγελισμού. Δεκαεννιά χρόνια μετά, είναι καλά και έχει γίνει γιαγιά».

 

Καψάσκης Ανδρέας

Μεταμοσχευμένος μυελού των οστών

 

Πηγή: Community voice Μαρτίου 2013, Κοινότητα Νεφροπαθών και μεταμοσχευμένων