Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΔΙΔΑΣΚΕΙ...

Του Δημήτρη Κωνσταντάρα

Στο "Ημερολόγιο ενός τρελού"  του σπουδαίου  Ρωσο- Ουκρανού συγγραφέα  Νικολάι Γκόγκολ που έλαμψε στα μέσα του 19^ου αιώνα και συνεχίζει να λάμπει, ο ήρωας, ένας κατώτερος υπάλληλος, βλέπει να διαψεύδονται οικτρά όλες του οι προσδοκίες και βυθίζεται σταδιακά σε ένα μεγαλομανιακό παραλήρημα, για να καταλήξει στο φρενοκομείο.

Στο "Παλτό", επίσης του Γκόγκολ, μια σπαρακτική τραγωδία ενός ασήμαντου ανθρωπάκου, ήρωας είναι ένας φτωχός γραφιάς που κατορθώνει, με αιματηρές οικονομίες, να αποκτήσει ένα καλό παλτό - το οποίο, όχι μόνο τον προστατεύει από το κρύο, αλλά του προσφέρει έξαφνα κύρος και αποδοχή. Όμως, ένα βράδυ πέφτει θύμα ληστείας και χάνει το πολύτιμο παλτό του. Στην προσπάθειά του να το ξαναβρεί, έρχεται αντιμέτωπος με το εφιαλτικό γραφειοκρατικό κατεστημένο και λίγο αργότερα πεθαίνει, στερημένος από την κοινωνική του οντότητα.

Εγώ από την πλευρά μου, είμαι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος που ζω σε μιαν ευτυχισμένη χώρα, γεμάτη ευτυχισμένους ανθρώπους, κοντά 200 χρόνια μετά τον Γκόγκολ . Κανένας από εμάς τους ευτυχισμένους Έλληνες δεν έχει την παραμικρή σχέση με τους ήρωες του συγγραφέα. Ούτε στο «Ημερολόγιο», ούτε στο «Παλτό». Μπορεί , κατά περιόδους να νοιώθουμε κάποια από τα συναισθήματα των ηρώων του  Γκόγκολ, κυρίως τον ήρωα του «Πορτραίτου» όπου ο συγγραφέας , πότε με σατιρική και πότε μ' εξομολογητική διάθεση, δίνει απάντηση σε καθημερινά  ερωτήματα πλέκοντας μια ιστορία μυστηρίου γύρω από ένα αινιγματικό πορτρέτο, που αλλάζει διαρκώς χέρια, ξυπνώντας στους κατόχους του αλλόκοτα συναισθήματα...

Αλλά φρενοκομείο; Μεγαλομανιακό παραλήρημα; Ληστεία μεσ’ τη μέση του δρόμου; Εφιαλτικό γραφειοκρατικό κατεστημένο; Αινιγματικά πορτραίτα προσωπικοτήτων που αλλάζουν όψη και μας οδηγούν στην παράνοια; Όχι δα. Εμείς, εδώ, το 2017, δεν έχουμε τέτοια προβλήματα. Δεν έχουμε τέτοιες καταστάσεις. Ούτε τέτοιους φόβους. Και διαβάζοντας τα αριστουργήματα του Γκόγκολ, οικτίρουμε τους Ρώσους του 19^ου αιώνα που ζούσαν μέσα σε τέτοια κοινωνική, εργασιακή και πολιτική καταπίεση, διαφθορά, εξαπάτηση, τρομοκρατία. Εμείς , όπως άλλωστε το είπε και ο πρωθυπουργός τις προάλλες, στους δρόμους που περπατάει, βλέπει χαμογελαστά πρόσωπα που απολαμβάνουν  το τοπίο, το περιβάλλον, την ατμόσφαιρα και δεν νοιώθουν καθόλου απειλούμενοι ή τρομοκρατημένοι.

Περιέγραφε τον φανταστικό κόσμο που περιέγραφαν Αμερικάνοι μυθιστοριογράφοι όταν μιλούσαν για κυριως για τον αμερικανικό Νότο  και τις μεσοδυτικές πολιτείες αλλά και τις μεγάλες πόλεις την ίδια εποχή που οι Ρώσοι υπέφεραν. Μόνο που περιέγραφαν τόπους, κοινότητες, πόλεις   σε στιγμές πολύ μετά την εποχή που οι Ινδιάνοι έκαιγαν φάρμες, που η Κου Κλουξ Κλαν έκανε επιδρομές, που η Μαφία οργάνωνε μαζικά ξεκαθαρίσματα, που το εμπόριο ναρκωτικών και παράνομου/νοθευμένου ουίσκι  ανθούσε, που το λυντσάρισμα μαύρων ήταν καθημερινή διασκέδαση.

Αλλά εμείς δεν έχουμε τέτοια πράγματα που μάστιζαν και κατέστρεφαν τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία ΠΡΙΝ γίνουν υπερδυνάμεις. Εμείς είμαστε ήσυχοι. Ήρεμοι. Σκληρά εργαζόμενοι. Εθνικά υπερήφανοι. Ελεύθεροι. Με καλές τράπεζες και καλές επιχειρήσεις και καλούς ανθρώπους στις κυβερνήσεις μας, ανθρώπους που ενδιαφέρονται για τη χώρα και το λαό. Γι αυτό και μας αξίζουν.

Και σαν περήφανος Έλλην του 2017, πετάω τα βιβλία του Γκόγκολ. Τα καίω. Τα καταστρέφω. Όπως τα περήφανα καθεστώτα της Ρωσίας πριν από 200 χρόνια.  Όπως άλλωστε και τα περήφανα  καθεστώτα της Αμερικής και της Γερμανίας αργότερα. Και αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να διατηρηθεί μια χώρα περήφανη, ελεύθερη, ανεξάρτητη και ευημερούσα και ένας λαός με κατοίκους τόσο χαρούμενους  και χαμογελαστούς όσοι αυτοί που βλέπει όταν περπατάει στους δρόμους ο δικός μας πρωθυπουργός.