ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΟΝ MEDIA ΑΝΑΛΦΑΒΗΤΙΣΜΟ

Οι γυναίκες με αναπηρία έχουν δικαίωμα στο σεξ

Της ΧΡΥΣΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ

Η Αμερικανίδα Σαλόμ Τσάσνοφ, βραβευμένη ντοκιμαντερίστρια, εικαστικός και ακτιβίστρια, έχει ιδρύσει από το 1996 την «Beyondmedia». Πρόκειται για μια εταιρεία εναλλακτικής πληροφόρησης, ένα είδος μιντιακού ακτιβισμού, που πάει κόντρα στη «mainstream» πληροφόρηση και δίνει φωνή σε μειονότητες: φυλακισμένες, πόρνες, γυναίκες με αναπηρίες.

Σε συνεργασία με μια ομάδα από νεαρές γυναίκες με αναπηρίες, τις «Empowered Fe Fes» («Δυναμικές Γυναίκες»), η Τσάσνοφ γύρισε ένα ντοκιμαντέρ, με θέμα το σεξ και την αναπηρία. Παραφράζοντας τον τίτλο της ταινίας «Σεξ, ψέματα και βιντεοταινίες» του Στίβεν Σόντερμπεργκ, το βάφτισαν «Σεξ, αναπηρία και βιντεοταινίες». Προβλήθηκε χθες στο 2ο Διεθνές Φεστιβάλ «Emotion pictures - Ντοκιμαντέρ και Αναπηρία» (τελειώνει σήμερα, στο Μουσείο Μπενάκη).

Πώς αντιλαμβάνονται οι γυναίκες με αναπηρία τη σεξουαλικότητά τους;
«Οταν με τις "Δυναμικές Γυναίκες" κάναμε το 2004 ένα εργαστήριο για τον μιντιακό αλφαβητισμό, προέκυψε η ταινία "Beyond Disability: The Fe Fes Stories". Ανακαλύψαμε, λοιπόν, ότι οι γυναίκες με αναπηρία, όχι μόνο δεν είχαν βασική σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, αλλά καμιά γνώση για το σώμα τους. Μόνο μια κοπέλα, από μια ομάδα 16 γυναικών, ήξερε τι σημαίνει κλειτορίδα. Θελήσαμε να κάνουμε μια ταινία, όπου οι ίδιες θα εξερευνούν τη σεξουαλικότητά τους. Στο επίκεντρο είναι η σχέση της Τάινα Ροντρίγκεζ, μέλους των "Δυναμικών Γυναικών", και του αρτιμελούς φίλου της».

Τα συμπεράσματά σας ποια είναι; Πόσο δύσκολο, αλλά και απαραίτητο, είναι γι' αυτές τις γυναίκες να έχουν υγιείς σεξουαλικές σχέσεις;

«Οι γυναίκες με αναπηρίες είναι σεξουαλικά όντα. Εχουν τα ίδια όνειρα, ελπίδες και φιλοδοξίες με όλους μας και τις ίδιες ιατρικές και εκπαιδευτικές ανάγκες. Στο εργαστήριο -που παρακολουθούμε στην ταινία- οι "Δυναμικές Γυναίκες" ενημερώνονται, μιλώντας με ακτιβιστές και εκπαιδευτικούς. Βλέπουμε ότι η σεξουαλική ζωή των ανθρώπων με αναπηρίες επηρεάζεται από πολλά πράγματα: την υγεία, την κοινωνική πολιτική και την απεικόνιση στα μίντια. Επίσης, είναι πιο επιρρεπείς στην ενδοοικογενειακή βία. Ετσι, αναγκάζονται να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν προφυλακτικά χωρίς χέρια. Πηγαίνουν σε sex shop για γυναίκες, για να πάρουν μαθήματα αυτοϊκανοποίησης. Στο τέλος της ταινίας, απαγγέλλουν μια διακήρυξη σεξουαλικών δικαιωμάτων. Αυτό που διατρέχει την ταινία είναι η αυξανόμενη επίγνωση της ταυτότητάς τους ως σεξουαλικά όντα και των δικαιωμάτων τους».

Σε ποιους απευθύνεται η «Beyondmedia» και ποια είναι η δράση της;
«Η αποστολή μας είναι να συμπράττουμε με γυναίκες, νέους και κοινότητες, υποτιμημένους και χωρίς φωνή, ώστε να τους δίνεται η ευκαιρία να αφηγούνται οι ίδιοι τις ιστορίες τους. Ειδικευόμαστε στον "μιντιακό αλφαβητισμό" και κάνουμε εργαστήρια που εξοπλίζουν τις περιθωριοποιημένες κοινότητες με τις απαραίτητες γνώσεις, ώστε να αξιοποιούν τα ισχυρά εργαλεία της πληροφόρησης, ορθώνοντας τη δική τους φωνή για ζητήματα που τους αφορούν».

Γυναίκες και φυλακή

Εχετε στήσει και ένα website για τις φυλακισμένες γυναίκες.
«Θέλουμε να μάθει ο κόσμος τον αντίκτυπο της φυλακής στη ζωή των γυναικών που έχουν βρεθεί πίσω από τα σίδερα. Από το 1996 η "Beyondmedia" έχει συνεργαστεί με εκατοντάδες πρώην φυλακισμένες, όπως επίσης και με ειδικούς μελετητές και ακτιβιστές, ώστε να φτιάξει διεπιστημονικά, μουλτιμίντια δημόσια βήματα γι' αυτές τις γυναίκες. Ολο αυτό κατέληξε στο βίντεο "What We Leave Behind (2000)", για τις εμπειρίες των γυναικών από το σύστημα εγκληματικής "δικαιοσύνης"».

Τι θεωρείτε ότι έχετε καταφέρει όλα αυτά τα χρόνια που αγωνίζεστε για τα δικαιώματα αυτών των ανθρώπων;
«Προτιμώ να παραθέσω τα λόγια της Σούζαν Νουσμπάουμ, ιδρύτριας των "Δυναμικών Γυναικών". Λέει: "Μετά από έξι χρόνια, νομίζω ότι η πιο θαυμαστή απόφαση, που είχε και τα πιο σπουδαία αποτελέσματα, ήταν η συνεργασία με την 'Beyondmedia'. Βοήθησε τις ανάπηρες γυναίκες να πάρουν στα χέρια τους την τεχνολογία και να αλλάξει η ζωή τους. Είδα κοπέλες ντροπαλές ή με γλωσσικά προβλήματα να τα ξεπερνούν και να ανακαλύπτουν έναν καινούργιο τρόπο έκφρασης. Βγήκαν από το καβούκι τους. Μην ξεχνάμε ότι οι ανάπηρες γυναίκες δεν είχαν ποτέ την ευκαιρία να μιλήσουν για τον εαυτό τους μέσα από τα επίσημα συστήματα. Είναι φυσικό όταν δίνεται μια τέτοια ευκαιρία να την αρπάζουν".

Να προσθέσω, λοιπόν, ότι τον Φεβρουάριο του 2006, πάνω από 800 άνθρωποι παρακολούθησαν την πρεμιέρα του "Turning a Corner", ένος ντοκιμαντέρ που προέκυψε από τα εργαστήριά μας με πόρνες και έχει πάρει πολλά βραβεία. Συνέβαλε στο να πιεστούν οι γερουσιαστές του Ιλινόις να περάσει το 2006 ένας νόμος που επέτρεπε στις πόρνες να πηγαίνουν στο αστικό δικαστήριο όποιον τις κακοποιεί».

Χίλαρι και Πελόζι δεν είναι ο κανόνας

Εχετε πει ότι ζούμε σε μια μισογυνική κοινωνία. Ποια δικαιώματα πιστεύετε πρέπει να διεκδικήσει η σύγχρονη γυναίκα;
«Γίνεται ένα βήμα μπροστά και δύο πίσω. Για παράδειγμα, παρατηρούμε αύξηση σε ιούς, όπως το AIDS, ειδικά σε νέες γυναίκες, εξαιτίας της αμερικανικής πολιτικής, που δεν χρηματοδοτεί ερευνητικά προγράμματα και χρησιμοποιεί τη θρησκεία για να παραβιάζει βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Επίσης, οι μισθοί των γυναικών δεν είναι ισότιμοι με αυτούς των ανδρών για τις ίδιες δουλειές. Θα μπορούσα να συνεχίσω και με άλλα. Ενώ πολλές γυναίκες, όπως η Χίλαρι Κλίντον και η Νάνσι Πελόζι, βρίσκονται στα ύψη, κάτι που θα μας φαινόταν αδιανόητο πριν από μισόν αιώνα, πολλές άλλες, ειδικά αυτές που είναι φτωχές ή αποτελούν μειονότητες, όχι μόνο δεν είναι καλύτερα, αλλά σε πολλές περιπτώσεις, χειρότερα». *

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/06/2008