ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΕΙΣ. ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ Η ΕΛΛΑΔΑ.

Περισσότεροι από 1.200 ασθενείς βρίσκονται σε Λίστα αναμονής για μεταμόσχευση νεφρού, ενώ πάνω από 8 χρόνια είναι ο μέσος όρος αναμονής. Στη χώρα μας, ενώ το 2008 έγιναν 266 μεταμοσχεύσεις από θανόντα δότη, το 2009 έγιναν 163 και το 2015 μόλις 91.

Την Αιμ. Σταθάκου και Αλ. Καζαντζίδη.

Μάχη με τον χρόνο δίνουν οι ασθενείς που βρίσκονται στη λίστα αναμονής για μεταμόσχευση. Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τομέας των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας σκοτώνουν για πολλούς πάσχοντες την ελπίδα για μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή.

Η Ελλάδα στις μεταμοσχεύσεις έχει τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρώπη και είναι μία από τις δέκα τελευταίες χώρες του κόσμου. Περισσότεροι από 1.222 ασθενείς βρίσκονται στο Εθνικό Μητρώο Ληπτών Νεφρικού Μοσχεύματος και ο μέσος χρόνος αναμονής ξεπερνά τα οκτώ χρόνια. Επίσης 1.408 ασθενείς βρίσκονται στη λίστα αναμονής για ήπαρ και περίπου 35 ασθενείς περιμένουν για μεταμόσχευση καρδιάς.

Ακόμα, όμως και όταν βρεθεί το σωτήριο μόσχευμα, ο ασθενής πρέπει να περιμένει για να βρεθεί κρεβάτι στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Είναι χαρακτηριστικό ότι 30 νεφροπαθείς είναι σε αναμονή στο νοσοκομείο «Λαϊκό», περιμένοντας να λάβουν νεφρό από ζώντα συγγενή τους, ωστόσο ο χρόνος αναμονής φτάνει τα δύο χρόνια γιατί δεν υπάρχει διαθέσιμο χειρουργικό κρεβάτι.

Αναμονή και Λοιμώξεις.

Ο πρόεδρος τη Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νεφροπαθών Γρηγόρης Λεοντόπουλος εξηγεί ότι το Κέντρο Μεταμόσχευσης στο «Λαϊκό» -όπως και τα υπόλοιπα κέντρα στα δημόσια νοσοκομεία- δεν διαθέτει δικά του χειρουργικά κρεβάτια και ο ασθενής πρέπει να περιμένει πότε θα υπάρξει διαθέσιμο χειρουργείο για να γίνει η μεταμόσχευση», επισημαίνει ο κ. Λεοντόπουλος και προσθέτει ότι «ένα ακόμα μεγάλο πρόβλημα είναι το γεγονός ότι τα Μεταμοσχευτικά Κέντρα δεν διαθέτουν δικές τους Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Αυτό όμως έχει ως αποτέλεσμα να έχουμε υψηλότερα ποσοστά ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων και απόρριψης των μοσχευμάτων. Για παράδειγμα, στη μεταμόσχευση ήπατος η θνησιμότητα φτάνει το 60%, όταν στο εξωτερικό το ποσοστό είναι πολύ χαμηλότερο», καταλήγει.

Στο σοβαρό θέμα των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων αναφέρεται και ο πρόεδρος του Συλλόγου Νεφροπαθών Θεσσαλονίκης Χρήστος Καραγκιόζης, ο οποίος επισημαίνει χαρακτηριστικά: «Δυστυχώς θερίζουν τα μικρόβια τους μεταμοσχευμένους ασθενείς με μοιραίες πολλές φορές συνέπειες. Για παράδειγμα, πριν από δύο χρόνια ηπατομοσχευμένοι ασθενείς κόλλησαν επικίνδυνα μικρόβια και παρέμειναν τρεις μήνες στη ΜΕΘ». Ο κ. Καραγκιόζης επισημαίνει ότι χρειάζεται αναδιάρθρωση ολόκληρο το σύστημα των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας. «Στα Μεταμοσχευτικά Κέντρα υπάρχουν μεγάλες ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό, που καθιστούν δύσκολη τη λειτουργία
τους».

Στη χώρα μας υπάρχουν σε λειτουργία σε δημόσια νοσοκομεία πέντε Μονάδες Μεταμόσχευσης Νεφρού, μία Μονάδα Μεταμόσχευσης Η πάτος στη Θεσσαλονίκη και μία Μονάδα Μεταμόσχευσης Καρδιάς στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο. Πριν από μερικά χρόνια διακόπηκαν οι μεταμοσχεύσεις πνευμόνων στη χώρα μας και οι ασθενείς πρέπει πλέον να μεταβούν στο εξωτερικό.

Ταξιδεύουν στο εξωτερικό.

Οι δυσλειτουργίες του συστήματος μεταμοσχεύσεων έχουν σοβαρές οικονομικές επιπτώσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά την περσινή χρονιά 54 ασθενείς έλαβαν έγκριση μετάβασης στο εξωτερικό για να υποβληθούν σε μεταμόσχευση. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αυτή η δαπάνη για τον ΕΟΠΥΥ την τελευταία τετραετία ξεπέρασε τα 35 εκατομμύρια ευρώ.

Η τελευταία επταετία ήταν η χειρότερη στην ιστορία των μεταμοσχεύσεων στη χώρα μας καθώς καταγράφηκε μεγάλη πτώση στον αριθμό τους λόγω ελλείψεως  μοσχευμάτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ το 2008 έγιναν 266 μεταμοσχεύσεις από θανόντα δότη, το 2009 έγιναν 163 και το 2015 μόλις 91. Τον τελευταίο ενάμιση χρόνο υπάρχει μια ανοδική τάση στην προσφορά οργάνων που δίνει χαραμάδα ελπίδας στους ασθενείς. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Μεταμοσχεύσεων, το πρώτο τετράμηνο αυτού του χρόνου ο αριθμός των δοτών έχει διπλασιαστεί σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό.

Ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, καθηγητής Ανδρέας Καραμπίνης εξηγεί ότι «έχει κινητοποιηθεί η κοινότητα των νέων  εντατικολόγων που πλέον συνειδητοποιούν ότι μέσα στη δουλειά τους είναι η προσπάθεια να εξασφαλίσουν όργανα για μεταμόσχευση. Σε αυτό συνέβαλε η κινητοποίηση του υπουργείου Υγείας, καθώς και των φορέων, όπως για παράδειγμα το Ίδρυμα Ωνάση που διοργάνωσε σεμινάρια. Ωστόσο, πρέπει να τονιστεί ότι τα Μεταμοσχευτικά Κέντρα έχουν πλέον γεράσει, ένα μεγάλο μέρος του προσωπικού τους έχει συνταξιοδοτηθεί, ενώ όσοι έχουν απομείνει λόγω της οικονομικής κρίσης δεν διαθέτουν τα απαιτούμενα μέσα», καταλήγει ο κ. Καραμπίνης.

Οι μαρτυρίες των ασθενών.

Ο Πέτρος Κακολύρης έκανε μεταμόσχευση καρδιάς πριν από οκτώ χρόνια. «Το πρόβλημά μου ήταν εκ γενετής, ωστόσο το διαπίστωσα σε έναν τυχαίο καρδιολογικό έλεγχο όταν ήμουν φοιτητής», λέει και επισημαίνει ότι τα επόμενα χρόνια η κατάστασή του παρουσίαζε συνεχή επιδείνωση, μέχρι που πλέον η μοναδική του ελπίδα ήταν η μεταμόσχευση καρδιάς. Ο κ. Κακολύρης μιλά με ευγνωμοσύνη για τους συγγενείς του δότη που μέσα από τον πόνο τους είχαν το μεγαλείο ψυχής να δώσουν ζωή σε συνανθρώπους τους. «Στο στήθος μου χτυπά η καρδιά ενός 27χρονου αγοριού από την Πελοπόννησο, που έχασε άδικα τη ζωή του σε τροχαίο δυστύχημα», μας λέει συγκινημένος. «Το άτυχο αυτό αγόρι έδωσε ζωή όχι μόνο σε εμένα, αλλά σε τουλάχιστον άλλους δέκα ασθενείς που πήραν τα όργανά του», καταλήγει.

Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, στο 30%-50% των περιπτώσεων εγκεφαλικών θανάτων η οικογένεια αρνείται τη δωρεά των οργάνων. Στο 45%των περιπτώσεων η αιτία είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης στο σύστημα υγείας. Ωστόσο, το 43% των ερωτηθέντων δήλωσε πρόθεση να δωρίσει τα όργανά του.

Η Ελένη Σαμιωτάκη περιμένει εδώ και οκτώ χρόνια για να βρεθεί το σωτήριο μόσχευμα νεφρού. Κάθε μέρα που περνάει ελπίζει ότι θα ακούσει το νέο που θα της αλλάξει τη ζωή.

«Είναι πολύ δύσκολη η ζωή μου ως αιμοκαθαιρούμενης. Δεν έχω τη δυνατότητα να δουλέψω, συντηρούμαι αναγκαστικά από την οικογένειά μου και νιώθω ότι καθημερινά ανεβαίνω έναν γολγοθά. Παίρνω καθημερινά οκτώ φάρμακα, τα οποία πρέπει να πληρώσω από την αναπηρική σύνταξή μου. Βλέπω συνέχεια ασθενείς σαν εμένα να πεθαίνουν στη λίστα αναμονής για μόσχευμα. Φοβάμαι ότι και  εγώ δεν θα προλάβω. Κάνω έκκληση στους συνανθρώπους μου να υπερβούν τον πόνο τους για τον άνθρωπό τους που χάθηκε και να σώσουν τις ζωές μας. Θα τον δουν να συνεχίζει να ζει μέσα από εμάς».

Ο Σταύρος Δημητριάδης υπήρξε τυχερός. Έπειτα από έξι χρόνια αναμονής βρέθηκε το πολύτιμο μόσχευμα νεφρού και έκανε τη μεταμόσχευση. «Νιώθω ότι είμαι ευλογημένος. Πρόσφατα γνώρισα μια νεαρή κοπέλα που περιμένει 13 χρόνια και προσπαθεί να διατηρήσει τις ελπίδες της. Τα βράδια της Κυριακής έχουν χαραχτεί στη μνήμη μου ως ο εφιάλτης της εβδομάδας, γιατί μεσολαβούσαν δύο ημέρες χωρίς να έχω κάνει αιμοκάθαρση. Σφάδαζα από τους πόνους και δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Κλείνω οκτώ χρόνια με το νέο μου νεφρό και κάθε χρόνος που περνάει τον γιορτάζω σαν να έχω γενέθλια. Όταν έκανα τη μεταμόσχευση, ένιωσα ότι ξαναγεννήθηκα».

Πηγή: Εφημερίδα «Real news»