100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΟΚΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΑΡΜΕΝΙΩΝ ΣΥΜΠΛΗΡΩΝΟΝΤΑΙ ΣΗΜΕΡΑ

Η Βουλή των Ελλήνων αναγνώρισε και καθιέρωσε την 24η Απριλίου ως "Ημέρα Μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων από την Τουρκία". Οι εκδηλώσεις μνήμης διοργανώνονται φέτος από την Περιφέρεια Αττικής. Η κεντρική εκδήλωση της 100ης επετείου της Γενοκτονίας πραγματοποιήθηκε την Κυριακή 19 Απριλίου 2015 στην αίθουσα Θεάτρου Παλλάς.

           

Κεντρική ομιλήτρια ήταν η κυρία Ελένη Θεοχάρους, ευρωβουλευτής από την Κύπρο, παρουσία εκπροσώπων της Κυβέρνησης, της Βουλής  των Ελλήνων, των πολιτικών κομμάτων, των Δικαστικών και Στρατιωτικών Αρχών, της Περιφερειακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης και της Αρμένικης Κοινότητας.

Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων στον Άγνωστο Στρατιώτη.

Σήμερα στις 16:00 θα τελεστεί Επιμνημόσυνη δέηση για τα θύματα της Γενοκτονίας, στο Μνημείο Γενοκτονίας των Αρμενίων, στην πλατεία Χρυσοστόμου Σμύρνης στη Νέα Σμύρνη. Θα ακολουθήσουν ομιλίες. 17:00 Κατάθεση στεφάνων από: Πρέσβη της Δημοκρατίας της Αρμενίας στην Ελλάδα, Περιφερειάρχη Αττικής, Δήμαρχο Νέας Σμύρνης, εκπρόσωπο Αρμενικής Παροικίας.).

Ο Πρέσβης της Αρμενίας στην ομιλία του την περασμένη Κυριακή σημείωσε χαρακτηριστικά:

"Μνήμη, ευγνωμοσύνη, αγώνας και αναγέννηση. Αυτές οι τέσσερις έννοιες κυριαρχούν στη σκέψη μας, καθώς τιμούμε την 100η επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων. "Θυμούμαι και διεκδικώ". Με το σύνθημα αυτό ο Αρμενισμός, σε όλο τον κόσμο, διασχίζει τον Ρουβικώνα, ανανεώνοντας την πίστη του στον αγώνα για την ιστορική δικαίωση.

Πριν από έναν αιώνα, στις ζοφερές ημέρες του Α' Παγκοσμίου πολέμου, η κυβέρνηση των Νεότουρκων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, υπό το πρόσχημα του πολέμου, σχεδίασε και μεθοδικά υλοποίησε την εξόντωση του Αρμενικού λαού. Δύο εκατομμύρια Αρμένιοι εκπατριστήκαν, ενάμισι εκατομμύριο άταφοι νεκροί... Πολλοί αλλαξοπίστησαν, λεηλατήθηκε και καταστράφηκε η πνευματική και υλική κληρονομιά χιλιετιών. Εκατομμύρια άοπλοι και ανυπεράσπιστοι άνθρωποι θα πλήρωναν με την ζωή τους τα λύτρα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Το 1915 είναι, πράγματι, σημείο καμπής για την αρμένικη ιστορία. Έτος που άλλαξε ριζικά την πορεία της ιστορίας του αρμένικου λαού, και ως στίγμα ντροπής χαράχθηκε μια για πάντα στη μνήμη της ανθρωπότητας.

Μετά το 1915, ο αγώνας των εκπατρισμένων Αρμενίων στόχευε στο να ζήσουν και να διατηρήσουν την ταυτότητά τους. Και σ' αυτόν τον αγώνα δεν έμειναν μόνοι. Χιλιάδες προσωπικότητες, λαοί και χώρες έτειναν χέρι βοηθείας σε όσους, σαν από θαύμα, σώθηκαν από τη μεγάλη συμφορά.

Η αμερικανική Near East Foundation, έγινε η πρώτη μεγάλη ανθρωπιστική οργάνωση στην ιστορία της ανθρωπότητας, χάρις στην οποία διασώθηκαν χιλιάδες Αρμενόπουλα, και βρήκαν καταφύγιο σε ορφανοτροφεία της Ελλάδος, της Κύπρου, της Συρίας και του Λιβάνου. Χάρις, σ' αυτήν και σε άλλες ανθρωπιστικές οργανώσεις, τα βλαστάρια του Αρμενισμού ρίζωσαν και πάλι σε διάφορες χώρες του κόσμου, όπου βρήκαν νέες πατρίδες και συγκρότησαν σταδιακά την ισχυρή αρμενική διασπορά.

Έχοντας ανακτήσει το δικαίωμα να ζουν με αξιοπρέπεια , οι Αρμένιοι της διασποράς δεν λησμόνησαν το έγκλημα που είχε διαπραχθεί εναντίον των προγόνων τους, και με στήριξη της πολιτισμένης ανθρωπότητας, ξεκίνησαν τον αγώνα για την διεθνή αναγνώριση και καταδίκη της γενοκτονίας.

Ένα ακόμη μήνυμα σε κάθε επέτειο της Γενοκτονίας των Αρμενίων είναι η ευγνωμοσύνη. Ευγνωμοσύνη προς κάθε Τούρκο, Κούρδο ή άλλον που έσωσε έστω και έναν Αρμένιο, προς τους Γερμανούς, Αμερικανούς, Νορβηγούς, Δανούς ιεραποστόλους και γιατρούς. Ευγνωμοσύνη προς τους ξένους διπλωμάτες που εκτελούσαν την αποστολή τους στην Οθωμανική αυτοκρατορία και κατέγραψαν και ανέφεραν την τραγωδία. Ευγνωμοσύνη προς τις χώρες που αναγνώρισαν και καταδίκασαν τη γενοκτονία, τις σαράντα και πλέον πολιτείες των ΗΠΑ, τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς και τις περιφερειακές και τοπικές αρχές, που έπραξαν το ίδιο. Είμαστε για πάντα ευγνώμονες.

Κυρίες και κύριοι,

Έναν αιώνα μετά από το 1915, ο κόσμος δεν έγινε περισσότερο ειρηνικός και ασφαλής. Και σήμερα ακόμη, γινόμαστε μάρτυρες διώξεων εναντίον θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων, και της βάρβαρης καταστροφής της πολιτιστικής κληρονομιάς, της βεβήλωσης ιερών τόπων. Παρατηρούμε παραβιάσεις των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, διακρίσεις για λόγους θρησκευτικούς ή εθνοτικούς, απομόνωση, μίσος, απανθρωπιά. Αυτά είναι τα σημάδια που απαιτούν εγρήγορση και άμεση παρέμβαση από την πλευρά της διεθνούς κοινότητας, για να προληφθεί μία γενοκτονία. Ενώ η ατιμωρησία και η αδιαφορία προς τα φαινόμενα γεννούν νέες γενοκτονίες.

Η μη καταδίκη και η ατιμωρησία των υπευθύνων της Γενοκτονίας των Αρμενίων, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης των ναζιστών για την πραγματοποίηση του ολοκαυτώματος εναντίον των Εβραίων. Το 1948 εγκρίθηκε από τα Ηνωμένα Έθνη η σύμβαση για την Πρόληψη και την Τιμωρία του Εγκλήματος της Γενοκτονίας, αλλά η πρώτη διεθνής δίκη για την παραβίαση της Σύμβασης διεξήχθη 40 ολόκληρα χρόνια αργότερα. και μέχρι σήμερα, τα νομικά εργαλεία που θα ενεργοποιήσουν το "ποτέ ξανά", λείπουν από το οπλοστάσιο του διεθνούς δικαίου. καθώς απουσιάζει η αδιαμφισβήτητη αξιολόγηση της διεθνούς κοινότητας, δημιουργούνται συνθήκες πολιτικής εκμετάλλευσης του ζητήματος, που οδηγούν στην εκδήλωση επικίνδυνων πρακτικών όπως είναι η άρνηση της γενοκτονίας, ο αρνητισμός. Αυτήν τη πρακτική έχει υιοθετήσει, ως επίσημη πολιτική, η διάδοχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας Τουρκία. Ιδιαίτερα με αφορμή της 100ης επετείου τη γενοκτονίας των Αρμενίων, η πολιτική της άρνησης εκδηλώνεται με απροκάλυπτη παραχάραξη της ιστορίας. Τούτο καταδεικνύεται σαφώς από τις απρεπείς και προσβλητικές δηλώσεις υψηλόβαθμων Τούρκων αξιωματούχων, ως αντίδραση στην παρέμβαση του προκαθήμενου της Καθολικής Εκκλησίας Πάπα Φραγκίσκου, ο οποίος αναφέρθηκε στη γενοκτονία των Αρμένιων ως την πρώτη γενοκτονία του 20ου αιώνα κατά τη θεία Λειτουργία που τέλεσε την περασμένη εβδομάδα, στο Βατικανό. Κραυγαλέο παράδειγμα διαστρέβλωσης της ιστορίας είναι η διοργάνωση των τελετών της 100ης επετείου της μάχης της Καλλίπολης, την ημέρα που τιμάται η 100η επέτειος της Γενοκτονίας των αρμενίων.

Ο διακεκριμένος διεθνολόγος Jeffrey Robertson στο έργο του "Μία Άβολη Γενοκτονία" (An Inconvenient Genocide), δικαίως εγείρει το ερώτημα: οι στρατιώτες που αυτοβούλως πήραν τα όπλα και έπεσαν στην Καλλίπολη και οι 1,5 εκατομμύριο άμαχοι Αρμένιοι που θυσιάστηκαν μπορούν ισότιμα να θεωρηθούν "θύματα πολέμου" και να καταλάβουν την ίδια θέση στην πανανθρώπινη μνήμη; Ασφαλώς Όχι.

Με αφορμή την 100η επέτειο της γενοκτονίας, ο Αρμενικός λαός επαναεπιβεβαιώνει τη δέσμευσή του να συνεχίσει τον αγώνα σε διεθνές επίπεδο, για την πρόληψη των γενοκτονιών, για την αποκατάσταση των δικαιωμάτων των λαών που υπέστησαν γενοκτονία και την αποκατάσταση της ιστορικής δικαιοσύνης.

Απόδειξη τούτου είναι η διακήρυξη που ενέκρινε η Εθνοσυνέλευση της Αρμενίας, την 24η Μαρτίου, με την οποία καταδικάζει τη γενοκτονία που διέπραξε η  Οθωμανική Αυτοκρατορία σε βάρος των Ελλήνων και των Ασσυρίων. Απόδειξη των προσπαθειών που καταβάλλονται διεθνώς προς αυτή την κατεύθυνση είναι η έγκριση του ψηφίσματος για την πρόληψη των γενοκτονιών στο συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, η έκκληση που απηύθυνε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην ετήσια έκθεση του για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, προς τις χώρες-μέλη της ΕΕ, να αναγνωρίσουν τη Γενοκτονία των Αρμενίων, και τα σχετικά ψηφίσματα που εγκρίνονται τις μέρες αυτές από τα κοινοβούλια διαφόρων χωρών. Σημαντικό κομμάτι του αγώνα της μνήμης και της αναγνώρισης είναι η αντιμετώπιση των συνεπειών της γενοκτονίας, που θα σημαίνει και την έναρξη της διαδικασίας ανάκτησης των ατομικών, κοινωνικών και εθνικών δικαιωμάτων και των νομίμων συμφερόντων.

Παρά την ανείπωτη φρίκη της γενοκτονίας και τον απαρηγόρητο πόνο από την απώλεια, τον περασμένο αιώνα, ο Αρμένικος λαός σημείωσε και σημαντικά επιτεύγματα. Αφού διατήρησε την εθνική του ταυτότητα και ανέκτησε το δικαίωμα στη ζωή, ίδρυσε ισχυρές δομές στη Διασπορά. Κατόρθωσε να αποκαταστήσει την κρατική του υπόσταση, ως ανεξάρτητη Δημοκρατία της Αρμενίας. με σκληρή δουλειά και δημιουργικότητα, ζει μία αναγέννηση στον  πολιτισμό, την πίστη, την παιδεία. Με την συμμετοχή του στους δύο παγκόσμιους πολέμους, συνεισέφερε σημαντικά στη διεθνή ασφάλεια και την εδραίωση της ειρήνης. Αντιμετώπισε τις συμφορές του καταστροφικού σεισμού, του πολέμου και του αποκλεισμού, και έφερε νικηφόρα εις πέρας τον απελευθερωτικό αγώνα του Αρτσάχ (Καραμπάγ).

Αλλά και στο μέλλον, με συσπειρωμένες τις δυνάμεις γύρω από τους μεγάλους εθνικούς στόχους, η Δημοκρατία της Αρμενίας και ο Αρμένικος λαός θα συνεχίσει την  πορεία προς το μέλλον και την ανάπτυξη.

Κλείνω με τη γνωστή ρήση του Αρμενικού φιλοσόφου George Santayana: "όποιος δε θυμάται το παρελθόν είναι καταδικασμένος να το επαναλάβει." Εκατό χρόνια μετά, το να μιλάμε για την γενοκτονία δεν είναι απλά μία επιλογή. το να μιλούμε για την γενοκτονία είναι ευθύνη,... πανανθρώπινη ευθύνη".

Το λουλούδι – σύμβολο της Γενοκτονίας των Αρμενίων:

Η επιλογή του ανθόμορφου σήματος έγινε, επειδή πιστεύεται ότι ένα επιθετικό και αιχμηρό σύμβολο προκαλεί επιφυλακτικά συναισθήματα και προτρέπει στην διάσταση του κοινού στους "υπέρ" και στους "κατά", ενώ αντίθετα, ένα συνειρμικό σύμβολο απευθύνεται κυρίως στο υποσυνείδητο.

Η ετυμολογία του ονόματος του άνθους "μη με λησμόνει" αποδίδει σε όλες τις γλώσσες την ιδέα της θύμησης,  την προτροπή "ΘΥΜΗΣΟΥ!" Στο Μεσαίωνα το "μη με λησμόνει" θεωρούταν σύμβολο της παρουσίας του Θεού.

Η χρήση του λοιπόν δεν είναι καθόλου τυχαία. Αποτελείται από 5 πέταλα, που συμβολίζουν τις 5 ηπείρους όπου τα θύματα της γενοκτονίας βρήκαν καταφύγιο και όπου πλέον Ζουν, Θυμούνται και Απαιτούν.

Το μαύρο κέντρο του λουλουδιού συμβολίζει την φρίκη του παρελθόντος και τις μνήμες σφαγής.

Το ακτινωτό λιλά συμβολίζει τη συμμετοχή στην ιδέα της ενοποίησης και ομοψυχίας.

Τα μωβ πέταλα, ως κύριο χρώμα, συμβολίζουν το μέλλον, την προοπτική της ενοποίησης, καθώς το χρώμα αυτό χρησιμοποιείται ευρύτατα στα ιμάτια των ιερέων της Αρμενικής Αποστολικής Εκκλησίας που αποτελεί την βάση της Αρμενικής Εθνικής Συνείδησης.

Η ιδέα της αιωνιότητας αποδίδεται με το κίτρινο χρώμα, που συμβολίζει το φως του ήλιου και την ελπίδα για ζωή και δημιουργία. Αναπαρίσταται από 12 κυκλικά τοποθετημένους "στήμονες" που συμβολίζουν τους 12 στύλους του Μνημείου της Γενοκτονίας "Τζιτζερναγκαπέρτ"