ΜΑΡΙΑ ΓΚΟΥΝΙΔΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΚΩΦΩΝ - 'ΜΕ ΠΛΗΓΩΝΕΙ Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΚΑΤΑΛΗΨΗ'

«Με πληγώνει η κοινωνική προκατάληψη»

Μαρία Γκουνίδου (πρόεδρος Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος, δημοσιογράφος):

 

«Υπάρχουν κωφά και βαρήκοα άτομα με ακαδημαϊκές σπουδές και προσόντα, τα οποία δεν μπορούν να ενταχθούν στην αγορά εργασίας».

 

Συνέντευξη στη ΓΕΩΡΓΙΑ ΛΙΝΑΡΔΟΥ

 

g.linardou@eleftherotypia.net

 

Για τον Αριστοτέλη, η ακοή θεωρείται η πιο σημαντική από όλες τις αισθήσεις, καθώς - όπως υποστήριζε - συντελεί στη νοητική ανάπτυξη του ανθρώπου.

 

Δεν ξέρω πώς είναι να ζεις στη σιωπή. Όμως, γνωρίζω καλά πώς είναι να ζεις μεταξύ ακουόντων που τους μιλάς, μα ουδέποτε σε ακούν... Θα μπορούσε αυτή η παραδοχή να συνιστά τη σύγχρονη και ίσως δραματική εξέλιξη των απόψεων του Αριστοτέλη;

 

Η ιστορία της Μαρίας Γκουνίδου, προέδρου της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος, με οδηγεί να σκεφτώ πως ίσως ναι. Η ακοή είναι βασικό εργαλείο ανάπτυξης του ανθρώπου. Όμως, πώς εξηγείται, όταν δεν ακούς, να εξελίσσεσαι πνευματικά περισσότερο από κάποιον που, ενώ ακούει, κλείνει τα αυτιά του, γιατί το είναι του δεν αντέχει την εξέλιξη;

 

Εκπαίδευση

 

Η Μαρία δεν γεννήθηκε κωφή. «Έχασα την ακοή μου σε ηλικία δύο ετών από λανθασμένη ιατρική παρέμβαση», περιγράφει στην «Κ.Ε.». Φοίτησε σε σχολεία πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με πρόγραμμα ένταξης που βασιζόταν στη διγλωσσία, δηλαδή στο γραπτό και προφορικό λόγο. Η πρώτη της πραγματική επαφή με τη νοηματική γλώσσα ήταν στα δεκαπέντε της. «Από μικρή ηλικία επιθυμούσα να μπω στην Ιατρική, για να ασχοληθώ με το θέμα της κώφωσης, αλλά εξαιτίας της δεδομένης κατάστασης που επικρατεί στα αντίστοιχα πανεπιστήμια, τα οποία δεν δέχονται κωφούς φοιτητές, μπήκα στον τομέα της διπλωματίας».

 

* Τα χρόνια του Πανεπιστημίου πώς ήταν;

 

- Παρά την έλλειψη της ακοής μου, έχω σπουδάσει στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στον Τομέα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών, με ειδικότητα στις Πολιτικές Επιστήμες και τη Διπλωματία. Λόγω της άριστης εκπαιδευτικής διαδικασίας που ακολούθησα, εντάχθηκα πλήρως και ισότιμα στις ακαδημαϊκές σπουδές μου, παρόλο που δεν είχα διερμηνέα ελληνικής νοηματικής γλώσσας. Η αλήθεια είναι ότι τα φοιτητικά χρόνια θα μου μείνουν αξέχαστα, διότι απέκτησα άριστες φιλίες με τους συμφοιτητές μου και είχα την αμέριστη υποστήριξή τους κατά τη διάρκεια των σπουδών.

 

Κρυφή αγάπη

 

Η Μαρία προσπαθεί να επιβιώσει σε μια χώρα που μπορεί να συγκινείται με τη δραματική κομεντί "Children of a Lesser God", με τη διαφορά όμως πως η ευαισθητοποίηση του σινεφίλ κοινού περιορίζεται στα 119 λεπτά της προβολής... Συνεχίζει τις σπουδές της στη Νομική Σχολή του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου φοιτά σήμερα στο επίπεδο πτυχίου.

 

«Η ανάγκη της επιβίωσης με ώθησε να απασχολούμαι σε διάφορους τομείς (πάντα συναφείς των ενδιαφερόντων μου), με αποτέλεσμα να έχω εργαστεί σε έναν τομέα που ανέκαθεν αποτελούσε κρυφή μου αγάπη, τη δημοσιογραφία». Η Μαρία Γκουνίδου είναι η πρώτη κωφή δημοσιογράφος και τηλεπαρουσιάστρια στην ελληνική τηλεόραση. Τον Φεβρουάριο του 2011, σε προκήρυξη της ΕΡΤ για θέσεις δημοσιογράφων και μετά από πολλές προσπάθειες της Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος, δέχθηκαν να προσθέσουν μία παράγραφο, που έδινε τη δυνατότητα σε κωφούς και βαρήκοους να συμμετέχουν ως υποψήφιοι. Και όλα αυτά, την ώρα που σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, αυτό αποτελούσε καθεστώς.

 

Τελικά, πήρε τη θέση. Εργαζόταν ως δημοσιογράφος και παρουσιάστρια στο δελτίο των 18:00 στη ΝΕΤ. Τότε όλοι μιλούσαν γι΄ αυτό. Κι εκείνη, όμως, ήταν πολύ ευχαριστημένη. Η πρόσληψη έγινε με σύμβαση περιορισμένου χρόνου.

Απολύθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2013, μαζί με άλλους δημοσιογράφους της ΕΡΤ και τώρα: «Συνεχίζουμε τον αγώνα για την επαναπρόσληψή μας»...

 

Καθημερινή αγωνία

 

* Πόσο έχει επηρεάσει τη ζωή των κωφών η οικονομική κρίση;

 

- Δυστυχώς, ο κοινωνικός αποκλεισμός συνεχίζεται, παρόλο που ζούμε στον 21ο αιώνα. Τα κωφά και βαρήκοα άτομα αντιμετωπίζουν μείζονα προβλήματα στην καθημερινή ζωή τους. Ζουν σε καθημερινή αγωνία για το μέλλον και την επιβίωσή τους, που τους επιφυλάσσεται σε μια κοινωνία, η οποία μαστιγώνεται από την άθλια οικονομική κατάσταση». Η κρίση ενισχύει τον κάθε είδους αποκλεισμό. Τα ολοένα μειούμενα ποσά των επιχορηγήσεων του Προγράμματος Διερμηνέων στη Νοηματική Γλώσσα, αναγκάζει την Ομοσπονδία Κωφών Ελλάδος να θέτει περιορισμούς στην παροχή υπηρεσιών, ήτοι 25 ώρες δωρεάν διερμηνείας ετησίως (!) για κάθε κωφό - βαρήκοο άτομο. Και σαν να μην έφτανε αυτό, οι διερμηνείς έχουν να πάρουν δεδουλευμένα από τον περασμένο Απρίλιο...

 

«Το αποτέλεσμα για το Πρόγραμμα Διερμηνείας στη Νοηματική Γλώσσα είναι να έχει πάψει η λειτουργία του, για δεύτερη φορά από τον Οκτώβριο του 2012.

Ύστερα από συνεχείς παρεμβάσεις που έκανε η Ομοσπονδία Κωφών μαζί με την Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες, η διαδικασία επιχορήγησης βρίσκεται στο στάδιο υλοποίησης για την έναρξη και βιώσιμη λειτουργία του Προγράμματος. Η Πολιτεία οφείλει να λάβει υπόψη τη σοβαρότητα της λειτουργίας του Προγράμματος Διερμηνείας στη Νοηματική Γλώσσα, διότι καλύπτει τις πάσης φύσεως επικοινωνιακές ανάγκες των κωφών και βαρήκοων ατόμων. Αποτελεί τη μέγιστη συμβολή του στη βελτίωση ποιότητας της ζωής τους και συντελεί στην ισότιμη ένταξή τους στην κοινωνία», αναφέρει η Μ. Γκουνίδου.

 

Τη ρωτώ τι την πληγώνει περισσότερο. Διαισθάνομαι την απάντηση. Είναι η σκέψη πως, όταν ζεις σε μία κοινωνία όπου πολλοί λένε πως ακούν, αλλά παρ΄ όλα αυτά εμφανίζονται με «κλειστά τα αυτιά», τι σόι εξέλιξη - στ΄ αλήθεια - να περιμένεις;

 

«Αυτό που με πληγώνει είναι η κοινωνική προκατάληψη και ο αποκλεισμός σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Υπάρχουν κωφά και βαρήκοα άτομα με ακαδημαϊκές σπουδές και προσόντα, τα οποία δε μπορούν να ενταχθούν εύκολα στην αγορά εργασίας. Αυτό που τους εμποδίζει, όπως και εμένα προσωπικά, είναι η κώφωση. Η Ελλάδα, παρόλο που είναι μια ευρωπαϊκή χώρα, βρίσκεται σε πολύ πρώιμο στάδιο και έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας».

 

Ζωή στη σιωπή

 

Δεν θέλω να τη ρωτήσω πώς είναι να ζει κάποιος στη σιωπή, καθώς αναλογίζομαι πως και οι ακούοντες πολλές φορές σε σιωπή αναγκάζονται να ζουν. Μια σιωπή οδυνηρή... Όμως είμαι περίεργη για την απάντηση της τελευταίας ερώτησης...

 

* Από πού αντλείτε το κουράγιο;

 

- Από τη θέληση, την πειθαρχία, την αυτοπεποίθηση και τη στρατηγική...

 

Πηγή: Εφημερίδα «Ελευθεροτυπία»