Από την
εφημερίδα «6 μέρες» τής 3ης Δεκεμβρίου 2012
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία,
βρίσκει τους Έλληνες αναπήρους στην πιο δύσκολη
φάση τής υπό συνεχή δοκιμασία διαβίωσής τούς. Η μνημονιακή πατρίδα τους,
τούς επεφύλαξε μεταχείριση που απέχει παρασάγγας από κάθε έννοια
πολιτισμού. Δεν είναι μόνο οι περικοπές στα επιδόματά τους που
εξαγγέλθηκαν. ψηφίστηκαν, ανακλήθηκαν και επαναποφασίστηκαν με πράξεις
νομοθετικού περιεχομένου... Είναι όλο αυτό το κανονικό δούλεμα που
υφίστανται καιρό τώρα από τα πιο επίσημα χείλη, πρωθυπουργικά, υπουργικά,
από το βήμα της Βουλής - ένας ατέρμων εμπαιγμός που τους οδηγεί κάθε τόσο
στον δρόμο για να διεκδικήσουν τα αυτονόητα.
ΤΗΣ ΑΡΓΥΡΩΣ ΛΥΤΡΑ
Σε έναν κόσμο γεμάτο εμπόδια υποχρεώνονται να ζουν καθημερινά τα άτομα με
αναπηρία στην Ελλάδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι προβλέψεις που αφορούν τις
δομές πρόσβασης σε δημόσιες υπηρεσίες, στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στους
δρόμους ή στις πλατείες παραμένουν στη χώρα μας κενό γράμμα, κρατώντας για
τους αναπήρους κλειστή την πόρτα προς τον δημόσιο βίο.
Δημόσια κτίρια και πεζοδρόμια με ράμπες στις οποίες δεν μπορούν να ανέβουν
τα αναπηρικά αμαξίδια, οδηγοί όδευσης τυφλών που καταλήγουν πάνω σε
δέντρα, σε περίπτερα, σε φρεάτια, λεωφορεία με ράμπες που παραμένουν σε
αχρησία και χωρίς φωνητική ενημέρωση για τις στάσεις είναι μερικές μόνον
από τις... διευκολύνσεις που έχει εξασφαλίσει η πολιτεία για την πρόσβαση
των ατόμων με αναπηρία στη δημόσια ζωή. Ανάλογη είναι η αντιμετώπιση και
των κωφών, καθώς πρόσφατα κόπηκαν τα κονδύλια για τους διερμηνείς στη
νοηματική γλώσσα, γεγονός το οποίο τους στερεί τη δυνατότητα να
συναλλάσσονται ως ισότιμοι πολίτες με το Δημόσιο. Αν στην επίσημη κρατική
ολιγωρία προσθέσει κανείς την έλλειψη ευαισθητοποίησης από μερίδα των
πολιτών, οι οποίοι ανενδοίαστα καταλαμβάνουν με τα αυτοκίνητά τους ή άλλα
εμπόδια ειδικές θέσεις στάθμευσης, ράμπες, πεζοδρόμια, μπορεί να συνθέσει
το τοπίο στο οποίο αγωνίζονται να ενταχθούν, με μοναδικό όπλο τη δική τους
θέληση, τα άτομα με αναπηρία. Σήμερα, πάντως, θα... τιμήσουμε, όπως κάθε
3η Δεκεμβρίου, άλλη μία Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία...
«Η προσβασιμότητα είναι υπόθεση που συνδέεται άρρηκτα με το μέγιστο
δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής, από την άσκηση του οποίου ο πολίτης έχει
ή δεν έχει προσωπική ανεξαρτησία.
Συνεπώς, για το αναπηρικό κίνημα της Ελλάδας, της Ευρώπης και του κόσμου η
προσβασιμότητα είναι βαθύτατα πολιτική υπόθεση. Δεν αρκεί η ψήφιση
διατάξεων και η θέσπιση κανονισμών είτε από την Ελλάδα είτε από την Ε.Ε.
Απαιτείται η αυστηρή τήρησή τους» λέει ο πρόεδρος της Εθνικής
Συνομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία (ΕΣΑμεΑ) Γ. Βαρδακαστάνης. «Στην Ελλάδα,
ενώ υπάρχουν συγκεκριμένες προδιαγραφές για την τήρηση της
προσβασιμότητας, έχουμε τη χειρότερη εφαρμογή τους».
ΔΩΡΟΝ ΑΔΩΡΩΝ για τα άτομα με κινητικά προβλήματα αποδεικνύεται στην πράξη
η κατασκευή ραμπών αλλά και οδηγών όδευσης για τους τυφλούς, καθώς δεν
υπάρχει καμία μέριμνα ώστε να ελέγχεται αν υπάρχουν πράγματι οι
απαραίτητες προδιαγραφές ασφάλειας και λειτουργικότητάς τους. «Οι ράμπες
δεν πετυχαίνουν τον σκοπό τους, που είναι η αυτόνομη μετακίνηση των
αναπήρων.
Ένας χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου δεν μπορεί να τις χρησιμοποιήσει αν δεν
έχει συνοδό» λέει η Ευαγγελία Κοντογεωργάκη, πρόεδρος της Εθνικής
Ομοσπονδίας Κινητικά Αναπήρων (ΕΟΚΑ) και γενική γραμματέας του Πανελληνίου
Συλλόγου Παραπληγικών και εξηγεί ότι για να είναι λειτουργικές οι ράμπες
θα πρέπει η ανοδική τους κλίση να ξεκινά κατευθείαν από τον δρόμο, χωρίς
να δημιουργείται στην ένωσή τους διαφορά επιπέδου, όπως συμβαίνει ανάμεσα
στον δρόμο και το πεζοδρόμιο. «Αυτό το "δόντι" που σχηματίζεται στις
περισσότερες ράμπες και έχει ύψος 5-10 εκατοστά για τον χρήστη αναπηρικού
αμαξιδίου αποτελεί εμπόδιο. Δεν μπορεί να ανέβει εκεί χωρίς βοήθεια, χωρίς
κάποιος άλλος να σπρώξει το αμαξίδιο. Οι περισσότερες ράμπες δεν είναι
απλώς ακατάλληλες, είναι και επικίνδυνες. Οι δικές μας αναπηρίες είναι
μόνιμες, και δεν μπορεί κάποιος να συνοδεύεται συνέχεια για τις
καθημερινές του συναλλαγές. Αν ήταν να γίνει έτσι, δεν είχε νόημα να
δώσουν χρήματα για ράμπες στα πεζοδρόμια. Το ζητούμενο για μας είναι η
αυτονομία, να μπορούμε να κυκλοφορούμε με ασφάλεια μόνοι μας».
ΑΝΑΛΟΓΗ είναι η κατάσταση που αντιμετωπίζουν και τα άτομα με προβλήματα
όρασης, καθώς οι οδηγοί όδευσης τυφλών όχι μόνο δεν πληρούν τις αναγκαίες
προδιαγραφές ασφαλείας ως εκ της κατασκευής τους, αλλά και όσοι υπάρχουν
είναι γεμάτοι εμπόδια. «Δυστυχώς, στην Ελλάδα, σε οποιοδήποτε πεζοδρόμιο,
δεν μπορείς να κάνεις πάνω από δέκα βήματα χωρίς εμπόδιο. Όποιος κοιτάξει
γύρω του και φανταστεί τον εαυτό του να κινείται με κλειστά μάτια θα
φοβηθεί έστω και να δοκιμάσει να περπατήσει έτσι» λέει ο Βαγγέλης
Αυγουλάς, πρόεδρος της Νεολαίας του Πα-νελληνίου Συνδέσμου Τυφλών και
τακτικός εκπρόσωπος στην Ελλάδα της «Views», της διεθνούς οργάνωσης για
νέους με προβλήματα όρασης, και περιγράφει το αστικό τοπίο όπως το
αντιλαμβάνεται ένας τυφλός: «Από κατεστραμμένες πλάκες πεζοδρομίων μέχρι
άναρχα τοποθετημένα δέντρα και τραπεζοκαθίσματα, περίπτερα και
παρκαρισμένα οχήματα είναι η δική μας καθημερινή εικόνα στις πόλεις. Οι
οδηγοί όδευσης τυφλών, που είναι έτσι κι αλλιώς περιορισμένοι, με τόσα
εμπόδια που υπάρχουν πάνω τους γίνονται αναποτελεσματικοί, δεν μπορείς να
τους χρησιμοποιήσεις.
Στις περισσότερες επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας δεν υπάρχουν καν
πεζοδρόμια. ΓΓ αυτό και η θέα ενός τυφλού που βγαίνει από το σπίτι του
είναι τουλάχιστον ασυνήθιστη για τους βλέποντες. Δεν μπορούν να πιστέψουν
ότι υπάρχουν άνθρωποι με προβλήματα όρασης που αξιώνουν να ζουν τη ζωή
τους ισότιμα και με αξιοπρέπεια, την ίδια ώρα που στο Βέλγιο και στις
σκανδιναβικές χώρες υπάρχουν τόσο μεγάλα πεζοδρόμια, απολύτως ελεύθερα από
εμπόδια, ώστε δεν υπάρχει καν ανάγκη για οδηγούς όδευσης τυφλών».
Ο ίδιος επισημαίνει ότι, εξαιτίας της έλλειψης παιδείας και της
αποσπασματικότητας στην κατασκευή έργων προσβασιμότητας, κάθε κίνηση
βελτίωσης χάνεται μέσα στο χάος των προβλημάτων. «Πολλά χιλιόμετρα οδηγών
όδευσης τυφλών κατασκευάζονται μήνα με τον μήνα, χωρίς οι εργολάβοι να
γνωρίζουν καν τη φιλοσοφία τους. Μέχρι σήμερα έχουν δαπανηθεί εκατομμύρια
ευρώ για δεκάδες έργα που κηρύχθηκαν προσβάσιμα αλλά δεν κατασκευάστηκαν
πραγματικά έτσι, οπότε ξοδεύουμε αναγκαστικά άλλα τόσα για να τα
ανακατασκευάσουμε».
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ όμως μόνο τα κατασκευαστικά λάθη που δεν επιτρέπουν την
απρόσκοπτη μετακίνηση των κινητικά αναπήρων και των ατόμων με προβλήματα
όρασης. Σύμφωνα με την πρόεδρο της ΕΟΚΑ, ακόμη και οι ράμπες που διαθέτουν
στην πλειονότητά τους τα αστικά λεωφορεία δεν χρησιμοποιούνται, καθώς οι
οδηγοί συνήθως επικαλούνται το γεγονός ότι είναι χαλασμένες. Εξάλλου, με
δεδομένο ότι όλα τα λεωφορεία δεν διαθέτουν ράμπες, τα άτομα με αναπηρία
ούτως ή άλλως δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν στην πράξη τις αστικές
συγκοινωνίες, καθώς δεν κοινοποιείται από τον ΟΑΣΑ το πρόγραμμα
δρομολογίων των λεωφορείων με τις κατάλληλες υποδομές. Όπως λέει η κ.
Κοντογεωργάκη, οι εγκαταστάσεις του μετρό είναι πιο φιλικές για τους
κινητικά αναπήρους, το θέμα είναι όμως «πώς πάει κανείς μέχρι εκεί».
Αφιλόξενα είναι και τα λεωφορεία για τους τυφλούς, όπως λέει ο κ.
Αυγουλάς..
ΤΟ ΘΕΜΑ της προσβασιμότητας δεν αφορά αποκλειστικά τη μετακίνηση των
ατόμων με αναπηρίες αλλά το σύνολο των υποδομών που επιτρέπουν σε έναν
άνθρωπο να ενταχθεί ισότιμα στην κοινωνία, κάνοντας χρήση όλων των
υπηρεσιών που χρειάζεται ή επιθυμεί. Αυτές οι συνθήκες δεν εξασφαλίζονται
για τους κωφούς στην Ελλάδα, το βασικό πρόβλημα των οποίων είναι ο
αποκλεισμός τους από την κοινωνία των ακουόντων ύστερα από τις πρόσφατες
περικοπές στα κονδύλια για διερμηνείς: «Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι
κωφοί/βαρήκοοι στην καθημερινή τους ζωή αφορά το κομμάτι της επικοινωνίας
τους με τους ακούοντες και το γενικό κοινωνικό σύνολο, γεγονός που καθιστά
αναγκαία τη συμμετοχή των διερμηνέων Ελληνικής Νοηματικής Γλώσσας στις
περιστάσεις επικοινωνίας που τους προκύπτουν, όπως σε δημόσιες υπηρεσίες,
νοσοκομεία-ιατρεία, σχολεία-πανεπιστήμια, δικαστήρια και διάφορες νομικές
πράξεις, κοινωνικές εκδηλώσεις, συνέδρια κ.τ.λ.» λέει η πρόεδρος της
Ομοσπονδίας Κωφών Ελλάδος Μαρία Γκουνίδου.
Πηγή: Εφημερίδα «6 μέρες»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου